اسامی پایتخت های ایران پس از اسلام
اسامی پایتخت های ایران پس از اسلام
نخستین امیر ایرانی که در نیشابور پس از اسلام تخت نهاد ، ابومسلم مروزی ، سپاهبد جوانمرد ایرانی ، بود که با کمک سپاه خراسان ، بنیامیه را پس از یک سده ستم ، در سال 131هـ .ق. در هم کوبید.
طاهریان از سال 206 هـ . ق در خراسان آزادی خود را از بغداد آشکار نمودند و در سال 207 هـ .ق. با حذف نام مأمون در خطبههای نماز استقلال خود را اعلام و نیشابور را پایتخت خود قرار دادند.
در زمان سامانیان و سلجوقیان نیز ، نیشابور از اهمیت خاصی برخوردار بود و گه گاه به عنوان پایتخت انتخاب می شد.
سیاست کشورداری ایلخانان حکم میکرد که پایتختهای خود را در این مناطق انتخاب کنند و سه پایتخت مغولان در ایران (مراغه ، تبریز و سلطانیه) در شمال غرب کشور مکانیابی شدهاند.
صفویان در طول حکومت نسبتاً طولانی سیصد ساله خود در ایران (907 هـ .ق. الی 1200 هـ .ق) سه شهر مهم تبریز، قزوین و اصفهان را به پایتختی برگزیدند.
نادر شاه افشار در سال 1139 هـ .ق. با فریفتن یکی از فرماندهان ملک محمود به نام پیرمحمد، سپاه خود را وارد شهر مشهد کرد. نادر برای استحکام دایمی قدرت خویش در این شهر، خانواده خود را در ارگ مشهد جای داد. وی در سال 1145 هـ .ق. شاه طهماسب دوم را از سلطنت خلع و پسر هشت ماهه او را به نام شاه عباس سوم به پادشاهی برگزید و خود نیابت سلطنت را در دست گرفت. وی پس از تاجگذاری در دشت مغان ، مشهد را به پایتختی برگزید.
پس از کشته شدن نادر، برخی از سرداران وی بنای سرکشی گذاشتند که یکی از آنان کریمخانزند از طایفه لر بود که خود را وکیل الرعایا معرفی می نمود و محبوب مردم بود. یکی از رقبای جدی وی محمد حسن خان قاجار رئیس طایفه قاجار بود که در مازندران اقامت داشت. کریمخان برای سرکوبی وی به تهران آمد و پس از سرکوبی حاکم قاجار، در سال 1172 هـ .ق، در دیوانخانه تهران به تخت شاهی نشست اما به دلیل تابستانهای گرم تهران و در هنگام برقراری آرامش نسبی در شمال و غرب کشور ، در سال 1180 هـ .ق. شیراز را به پایتختی برگزید.
بدون هیچگونه شبههای ، تهران در سال 1200 هـ .ق. مطابق 1164 هـ . ش. برابر با 1785 میلادی به عنوان پایتخت انتخاب شد. در سال 1209 هـ .ق. فقط مراسم تاجگذاری برگزار شده و نامی از اعلام مجدد پایتختی تهران به میان نیامده است از این تاریخ به بعد تهران پایتخت سه حکومت قاجاریه ، پهلوی و جمهوری اسلامی گردیده که در هر دوره ویژگیهای کالبدی خاصی را دارا بوده است.
تهیه شده در همین وبلاگ
- ۹۵/۰۸/۰۶